Jeśli jesteś ilustratorem to jednocześnie jesteś twórcą, a jeśli zatem jesteś twórcą to musisz pamiętać, że prawo autorskie daje Ci szereg uprawnień z tym związanych.
O czym pamiętać podpisując umowę?
No właśnie czy pamiętałeś o zawarciu umowy. Jeśli tego nie zrobisz to z mocy prawa udzielasz osobie, która zamówiła u Ciebie rysunki tzw. licencji niewyłącznej. Co to tak naprawdę oznacza? Głównie to, że te same rysunki co do zasady możesz sprzedać lub darować dowolnej liczbie osób. Rzadko jednak bywa tak, że zamawiający nie jest zainteresowany podpisaniem umowy i przedstawia Ci jej projekt. Zazwyczaj słyszysz, że wystarczy podpisać tu i tu i przystąpić do pracy nad ilustracjami. Oczywiście możesz tak zrobić ale ja radzę Ci zapoznać się z jej treścią i sprawdzić na co tak naprawdę się godzisz.
Przeniesienie praw czy licencja?
No właśnie. Najważniejszą kwestią jest to czy decydujesz się na przeniesienie praw autorskich do swoich ilustracji czy jedynie udzielasz licencji na ich wykorzystanie. Jeśli przenosisz prawa autorskie to w praktyce oznacza to, że wyzbywasz się na zawsze ich majątkowej części. W skrócie, już nigdy majątkowe prawa autorskie do Ciebie nie powrócą. Oczywiście pozostają przy tobie osobiste prawa autorskie czyli np. prawo do podpisania ilustracji twoim imieniem i nazwiskiem.
Jeśli decydujesz się na udzielenie licencji to najważniejszą sprawą jest to czy będzie to licencja wyłączna czy niewyłączna, a także to na jak długo zostaje ona zawarta. Dodatkowo należy określić czy licencja jest ograniczona terytorialnie. Jeśli licencja udzielona jest na czas nieoznaczony to warto uregulować kwestie związane z jej wypowiedzeniem. Szerzej o licencjach pisałam np. tutaj https://prawowswiecietworcow.pl/umowa-licencyjna-a-umowa-przeniesienia-autorskich-praw-majatkowych/
Pola eksploatacji.
Pola eksploatacji określają co zamawiający może zrobić z Twoimi ilustracjami np. opublikować je w Internecie, rozpowszechniać w formie drukowanej. Jest mnóstwo opcji. Ważne żebyś zapoznał się dokładnie z tą częścią zapisów, lepiej bowiem nie być zdziwionym jeśli Twoje rysunki pojawią się na bilbordach, a Ty byłeś przekonany, że będą jedynie w mediach społecznościowych zamawiającego.
Prawa zależne.
To taka niepozorna lecz bardzo ważna rzecz, na którą warto zwrócić uwagę w umowie. Zapisy dotyczące praw zależnych dotyczą między innymi tego czy można modyfikować Twoje ilustracje.
Wynagrodzenie i sublicencja
Pamiętaj o szczegółowym uregulowaniu kwestii dotyczących wynagrodzenia, jego wysokości, terminu i warunków wypłaty. Zwróć uwagę czy Zamawiający zastrzegł sobie prawo do możliwości udzielania sublicencji.
Czy coś jeszcze.
W wielu umowach szczegółowo opisuje się proces dotyczący przygotowywania i akceptacji ilustracji. Wprowadza się oświadczenia ilustratora w zakresie jego odpowiedzialności w przypadku plagiatu, opóźnień lub nie uwzględnieniu przez niego uwag zamawiającego.
Jeśli jesteś ilustratorem i otrzymałeś umowę do podpisania dzwoń śmiało chętnie podpowiem Ci czy jest bezpieczna dla Ciebie. Jeśli potrzebujesz stworzyć taką umowę od zera to również chętnie Ci ją napiszę.
zdjęcie: autor – Taelynn Christopher, źródło – unsplash.com
Jednym z moich ulubionych sposobów relaksu jest czytanie. A najbardziej relaksuję się wówczas, gdy dane jest mi czytać dobrą książkę autora, któremu pomogłam w negocjacjach z wydawnictwem. Doprowadzam bowiem zawodowo do tego, by zapisy umowy wydawniczej nigdy nie pozbawiały autora praw, które w pewnym zakresie powinny pozostać przy nim.
Masz to. Udało Ci się stworzyć coś, co według Ciebie ma szansę zrewolucjonizować rynek usług związanych z reklamą internetową. Ostrożnie szukasz kogoś, kto uwierzy w Twój projekt i będzie chciał zainwestować weń pieniądze. Nie myślisz o formalnościach, umowa o zachowaniu poufności to zbędna papierologia. Jednym z potencjalnych zainteresowanych jest duża korporacja z zagranicznym kapitałem. Zostajesz zaproszony na poważne spotkanie. Przedstawiciele firmy zadają Ci wiele pytań, wyglądają tak profesjonalnie. Ty nie chcesz być gorszy. Przedstawiasz im prezentację swojego projektu. Sprawiają wrażenie zainteresowanych. Uściski dłoni, pożegnanie i obietnica szybkiego kontaktu. A potem cisza. Szukasz nowego inwestora. A w międzyczasie odkrywasz, że… rozwiązanie zaczęło być stosowane.
Jedna z moich Klientek była pewna, że właściwie zadbała o swoje interesy, nabywając licencję na oprogramowanie, które było jej potrzebne do prowadzenia całkiem sporej firmy. Jakie było zaskoczenie Klientki, gdy pewnego słonecznego dnia sekretarka przyniosła pocztę, z pismem wprawiającym w osłupienie. Co było w tym piśmie, napiszę Ci na końcu artykułu; wcześniej chciałabym Ci powiedzieć, jakie pułapki może zastawić na Ciebie umowa licencyjna.
